Embriago-cabro
Lotus corniculatus subsp. alpinus
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Galassoun, Pèd-d'aucèu, Jauneto, Cap-rous, Lentiholo.
Noms en français : Lotier des Alpes, Lotier corniculé.
Descripcioun :Aquelo meno d'embriago-cabro, subsp. alpinus, trachis dins li pelouso d'auto mountagno. Coume tóuti li Lotus se recounèis à si fueio di tres fuioun large groupa e si dos estipulo sus lou coustat. Èi mai pichoto emé de flour pu grosso que lou tipe corniculatus, coumun en plano, e souvènt rouginasso.
Usanço :Li jóuini brout soun manja en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 215), pamens li flour caupon d'acide cianidri. La planto èi marrido pèr li bèsti que douno lou lourdige, embriago (embriago-cabro), coume l'avien vist nòstis àvi. A de prouprieta sedativo e antispasmoudico (contro li mau de nèrvi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lotus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Lotus corniculatus subsp. alpinus (DC.) Rothm., 1963
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )